تونر چیست و آیا تونر همان آبرسان است؟ تفاوت اصلی تونر و آبرسان

برای بسیاری از افراد این سوال پیش می‌آید که تونر چیست و طرز استفاده از آن چگونه است و آیا این محصول همان کرم آبرسان محسوب می‌شود یا کاربرد متفاوتی دارد؟ در این مقاله سعی داریم ماهیت و کاربردهای آن و فرق اصلی آن با محصولات آبرسان را به زبان ساده و بر اساس منابع علمی بررسی کنیم.

تونر چیست؟

یک محلول مایع با پایه آب است که پس از شستشوی صورت و قبل از استفاده از مرطوب‌کننده‌ها به پوست زده می‌شود. نقش آن در روتین پوستی، پاکسازی نهایی پوست از بقایای آلودگی، آرایش یا چربی اضافی و همچنین تنظیم اسیدیته (pH) پوست است. این محصول سطح پوست را متعادل کرده و مانند یک آماده‌کننده، پوست را برای جذب بهتر سرم‌ها و کرم‌های بعدی مهیا می‌کند.

از این محصول در گذشته عمدتاً برای حذف باقیمانده‌ی صابون‌های قلیایی که روی پوست رسوب می‌کردند استفاده می‌شد؛ مدل‌های قدیمی اغلب حاوی الکل زیاد بودند و حس تمیزی همراه با خشکی روی پوست ایجاد می‌کردند. اما مدل‌های مدرن فرمولاسیون ملایم‌تری دارند و بسیاری از آن‌ها فاقد الکل یا با درصد الکل کمتر هستند. در عوض، ترکیبات مفیدی مانند آنتی‌اکسیدان‌ها، عصاره‌های گیاهی تسکین‌دهنده یا مواد آبرسان (مثل گلیسیرین، هیالورونیک اسید) در تونرهای جدید به‌کار می‌رود که به جای خشکی، حس طراوت و رطوبت‌بخشی به پوست می‌دهند. به عبارت دیگر، مدل‌های امروزی علاوه بر پاکسازی، می‌توانند پوست را آبرسانی کنند.

انواع مختلفی در بازار وجود دارد که هر کدام برای هدف مشخصی طراحی شده‌اند. برای مثال، برخی لایه‌بردارها حاوی اسیدهای میوه هستند که به آرامی سلول‌های مرده سطح پوست را جدا کرده و پوست را روشن‌تر و صاف‌تر می‌کنند. برخی دیگر دارای مواد جاذب رطوبت مانند هیالورونیک اسید و گلیسیرین هستند که پس از پاکسازی، رطوبت از دست رفته‌ی پوست را جبران می‌کنند.

به طور خلاصه، یک محصول مکمل در مراقبت از پوست است که سطح پوست را کاملاً تمیز و متعادل می‌کند. استفاده از این محصول کمک می‌کند تا سایر محصولات روتین (مثل سرم‌ها و کرم آبرسان) بهتر به عمق پوست نفوذ کنند.

کرم آبرسان چیست؟

کرم آبرسان یا مرطوب‌کننده محصولی ضروری در روتین مراقبت پوست است که برای تامین رطوبت پوست و جلوگیری از خشک‌شدن آن به‌کار می‌رود. عملکرد اصلی این دسته محصولات، حفظ آب در لایه بیرونی پوست و تقویت سد محافظتی پوست است.

کرم‌های آبرسان معمولاً ترکیبی از چند نوع ماده فعال هستند که هر یک نقشی در حفظ رطوبت و سلامت پوست دارند. به طور معمول سه دسته ترکیب در فرمول یک آبرسان وجود دارد:

• ترکیبات جاذب رطوبت: موادی مانند گلیسیرین و هیالورونیک اسید که آب را از محیط یا لایه‌های زیرین پوست جذب کرده و به لایه‌ی بیرونی پوست می‌آورند. این ترکیبات به افزایش محتوای آب پوست کمک می‌کنند.
  
• ترکیبات نرم‌کننده: موادی مانند انواع روغن‌های طبیعی و سرامیدها که قسمت‌های خشک و آسیب‌دیده‌ی لایه‌ی بیرونی پوست را پر کرده و سطح پوست را نرم و لطیف می‌کنند.
  
• ترکیبات انسداد‌کننده: موادی مانند وازلین، موم عسل یا لانولین که یک لایه‌ی محافظ روی پوست ایجاد کرده و مانع تبخیر شدن آب از سطح پوست می‌شوند. این لایه‌ی محافظ رطوبت جذب‌شده را درون پوست قفل می‌کند و از هدررفت آب جلوگیری می‌نماید.
  

با وجود این ترکیبات، کرم آبرسان می‌تواند رطوبت پوست را تأمین کرده و آن را برای مدت طولانی در پوست حفظ کند. در نتیجه استفاده منظم از مرطوب‌کننده‌ها به بهبود عملکرد سد دفاعی پوست کمک کرده و از بروز التهاب و خشکی بیش از حد جلوگیری می‌کند. حتی در مشکلات پوستی مانند اگزما یا خشکی مزمن نیز استفاده مداوم از کرم‌های آبرسان یکی از اصول اصلی درمان است.

نکته مهم این است که برخلاف تونر که محصولی تکمیلی محسوب می‌شود، کرم آبرسان یک نیاز پایه برای همه انواع پوست است. به بیان ساده، هیچ نوع پوستی وجود ندارد که از رطوبت‌رسانی بی‌نیاز باشد. حتی پوست‌های چرب نیز پس از شستشو نیاز به آبرسانی دارند، هرچند ممکن است از ژل‌ها یا لوسیون‌های سبک‌تر استفاده کنند. بنابراین استفاده روزانه از یک کرم آبرسان مناسب (صبح و شب) برای حفظ سلامت و جوانی پوست ضروری است.

مرطوب نگه داشتن پوست باعث می‌شود ظاهر پوست نرم‌تر و درخشان‌تر شود، عملکرد سد محافظ پوست تقویت گردد و در بلندمدت نشانه‌های پیری مانند خطوط ریز و چین‌وچروک دیرتر پدیدار شوند.

تفاوت‌های تونر و آبرسان

حال که با وظایف و ترکیب هر دو محصول آشنا شدیم، ممکن است این پرسش مطرح شود که آیا تونر همان آبرسان است؟ پاسخ کوتاه این است: خیر. هرچند هر دو به بهبود وضعیت پوست کمک می‌کنند، اما کارکردهای متفاوتی دارند و نمی‌توان یکی را جایگزین دیگری کرد. در ادامه به مهم‌ترین تفاوت‌های این دو اشاره می‌کنیم:

1. مرحله استفاده در روتین: تونر معمولاً بلافاصله بعد از شستشوی صورت (پاک‌کننده) به کار می‌رود تا پوست از هرگونه ناخالصی باقیمانده پاک شده و آماده‌ی دریافت محصولات بعدی شود. در مقابل، کرم آبرسان در مراحل پایانی روتین استفاده می‌شود و با ایجاد یک لایه محافظ، رطوبت را در پوست نگه می‌دارد.
   
2. هدف و عملکرد: هدف اصلی این محصول پاکسازی تکمیلی و ایجاد تعادل در پوست است؛ چربی و آلودگی باقی‌مانده را پاک کرده و pH پوست را تنظیم می‌کند و اندکی نیز رطوبت‌رسانی اولیه انجام می‌دهد. اما وظیفه‌ی اصلی آبرسان، جبران کمبود رطوبت سلول‌های پوست و جلوگیری از خشکی است. کرم آبرسان با تقویت سد رطوبتی پوست، از تبخیر آب جلوگیری نموده و پوست را در تمام طول روز مرطوب نگه می‌دارد، در حالی که تونر به تنهایی چنین اثر پایداری ندارد.
   
3. ترکیب و بافت: ترکیب تونرها عمدتاً آبکی و سبک است و ممکن است شامل مقدار کمی الکل، اسیدهای ملایم، عصاره‌های گیاهی یا مواد آنتی‌باکتریال باشد. سریع جذب پوست می‌شوند و اثری چسبناک باقی نمی‌گذارند. در سوی دیگر، کرم‌های آبرسان بافتی سنگین‌تر (ژل، لوسیون یا کرم) دارند و حاوی ترکیبات روغنی و پربافت‌تری هستند. به همین دلیل بعد از استفاده از آبرسان، پوست حالتی نرم‌تر و کمی براق پیدا می‌کند، در حالی که تونر حس تازگی بدون چربی به جا می‌گذارد.
   
4. ضرورت و جایگزینی: استفاده از کرم آبرسان برای حفظ سلامت و شادابی پوست یک مرحله‌ی ضروری محسوب می‌شود، اما تونر را می‌توان یک مرحله‌ی اختیاری دانست. هرچند فواید قابل توجهی دارند، در صورت حذف این محصول از روتین، با یک پاک‌کننده و مرطوب‌کننده هم می‌توان سلامت پوست را حفظ کرد. نکته‌ی مهم دیگر آن است که این دو محصول قابل جایگزینی با یکدیگر نیستند؛ یعنی نمی‌توان از تونر به جای کرم آبرسان به طور دائم استفاده کرد. تونر قادر به تامین رطوبت عمیق و ماندگار پوست نیست و اگر بعد از آن از مرطوب‌کننده استفاده نشود، آب جذب‌شده به سرعت از سطح پوست تبخیر می‌شود.
   

طرز استفاده از تونر در روتین پوست

در قسمت‌های قبل اشاره شد که از این محصول در روتین پوستی پس از پاکسازی و قبل از آبرسان استفاده می‌شود. در این بخش به صورت گام‌به‌گام طرز استفاده صحیح را توضیح می‌دهیم:

1. پاکسازی اولیه پوست: ابتدا صورت خود را با یک شوینده‌ی مناسب نوع پوستتان (ژل، فوم یا شوینده ملایم) بشویید و با یک حوله‌ی تمیز به آرامی خشک کنید. پوست باید عاری از آرایش، چربی و آلودگی باشد تا بتواند به خوبی عمل کند.
   
2. استفاده از این محصول: یک پد پنبه‌ای را به مقدار کافی آغشته کنید. سپس پد را به‌آرامی روی تمام صورت و گردن بکشید. از مالش خشن یا فشار زیاد خودداری کنید؛ حرکت ملایم کافی است.
   
3. جذب: چند ثانیه صبر کنید تا کاملاً جذب پوست شود و اثر خود را بگذارد. آن را نشویید و اجازه دهید ترکیبات مفید آن روی پوست باقی بمانند. معمولاً تونرها سریع خشک می‌شوند و احساس چسبندگی ایجاد نمی‌کنند.
   
4. استفاده از آبرسان: پس از اینکه تونر جذب شد (وقتی پوست هنوز کمی مرطوب است)، بلافاصله کرم آبرسان یا مرطوب‌کننده‌ی خود را روی پوست صورت و گردن بمالید. مرطوب‌کننده یک لایه‌ی محافظ ایجاد می‌کند که رطوبت تامین‌شده توسط تونر را در پوست حبس کرده و مانع تبخیر آن می‌شود. این مرحله، تکمیل‌کننده‌ی کار است و نباید حذف شود.
   
5. سایر مراحل و دفعات: در روتین صبح، پس از آبرسان حتماً از ضدآفتاب با SPF مناسب استفاده کنید. دفعات استفاده از این محصول بسته به نوع این محصول و نیاز پوست شما می‌تواند یک یا دو بار در روز باشد. برای پوست‌های چرب معمولاً صبح و شب (هر دو) توصیه می‌شود، اما اگر پوست خشکی دارید شاید یک بار در شب کافی باشد تا از خشکی یا حساسیت جلوگیری شود.

نتیجه‌گیری

در پاسخ به سوال «تونر چیست و آیا تونر همان آبرسان است؟»، می‌توان گفت هر دو اجزای مفیدی در مراقبت پوست هستند اما یکی نیستند و جایگزین یکدیگر نمی‌شوند. تونر یک محصول مکمل برای پاکسازی عمیق‌تر، تنظیم pH و آماده‌سازی پوست است که اگرچه ضروری مطلق نیست، استفاده از آن می‌تواند تأثیر مثبتی بر شفافیت و تعادل پوست داشته باشد. از سوی دیگر، کرم آبرسان یک محصول پایه و بسیار ضروری برای حفظ سلامت و زیبایی پوست است.

بهترین حالت این است که از هر دوی این محصولات در کنار هم بهره بگیرید: پس از شست‌وشوی صورت ابتدا از تونر مناسب نوع پوست خود استفاده کنید تا پوست کاملاً تمیز و متعادل شود، سپس یک آبرسان باکیفیت به کار ببرید تا رطوبت و مواد مغذی لازم به پوست برسد و در پوست حفظ شود.