فرق مرطوب کننده، آبرسان و لوسیون چیست؟ | کدام برای پوست شما مناسبتر است؟
مرطوب کننده، آبرسان و لوسیون سه اصطلاح رایج در مراقبت پوست هستند که گاه به جای یکدیگر به کار میروند. با این حال، هر کدام کاربرد و فرمولاسیون متفاوتی دارند. برای انتخاب بهترین کرم مرطوب کننده یا محصول آبرسان متناسب با پوست خود، لازم است فرق این محصولات را بدانید. در این مقاله به زبان ساده تفاوت میان کرمهای مرطوب کننده، محصولات آبرسان و لوسیونها را بررسی کرده و خواهیم گفت کدام یک برای پوست شما مناسبتر است.
مرطوب کننده چیست؟
مرطوب کننده به هر محصولی گفته میشود که به پوست کمک میکند رطوبت خود را حفظ کند و مانع خشکی شود. کرم مرطوب کننده معمولا حاوی ترکیباتی است که با ایجاد یک لایه محافظ روی پوست، جلوی تبخیر آب را میگیرند و پوست را نرمتر و لطیفتر میکنند. این ترکیبات شامل مواد سدکنندهی رطوبت (مانند وازلین، لانولین و روغنهای معدنی) و مواد نرمکننده یا امولیانت (مانند روغنهای گیاهی و اسیدهای چرب) هستند که در کنار هم برای جلوگیری از خشکی پوست عمل میکنند.
مرطوب کنندهها اغلب مقداری مواد جاذب رطوبت یا هومکتانت (مثل گلیسیرین و اسید هیالورونیک) نیز دارند که آب را به لایه بیرونی پوست میکشانند. به این ترتیب یک کرم مرطوب کننده خوب همزمان رطوبترسانی کرده و رطوبت پوست را درون آن حبس میکند. استفاده منظم از مرطوب کننده نهتنها خشکی را برطرف میکند، بلکه به کاهش چین و چروکهای سطحی نیز کمک خواهد کرد.
علمی بودن موضوع را اگر در نظر بگیریم، «مرطوب کننده» یک اصطلاح کلی در پوستشناسی است که انواع مختلفی از محصولات (کرم، پماد, لوسیون و …) را دربر میگیرد. در واقع هر لوسیون نیز نوعی کرم مرطوب کننده محسوب میشود، اما هر مرطوب کنندهای لزوماً لوسیون نیست.
به عبارت دیگر، لوسیون، کرم و پماد همگی در دسته مرطوبکنندهها قرار میگیرند که تنها نسبت ترکیبات آب و روغن در آنها متفاوت است. هر چه محصولی آب بیشتری داشته باشد رقیقتر و سبکتر است و هر چه روغن بیشتری داشته باشد غلیظتر و سنگینتر خواهد بود. در ادامه درباره لوسیون که یک نوع مرطوب کننده سبک است، بیشتر توضیح میدهیم. همچنین فرق آن با کرم مرطوب کننده سنتی و نقش محصولات آبرسان را بررسی میکنیم.
انتخاب یک مرطوب کننده غیرکومدونزا برای پوستهای چرب بسیار مهم است، چون چنین محصولی بدون بستن منافذ، نرمی پوست را حفظ میکند.
آبرسان چیست؟
آبرسان در حوزه مراقبت پوست به محصول یا ترکیبی گفته میشود که مستقیماً آب و رطوبت را به لایههای پوست اضافه میکند. یک کرم یا سرم آبرسان معمولا پایه آب بالایی دارد و حاوی موادی به نام هومکتانت (جاذب رطوبت) است. هومکتانتها آب موجود در هوا یا لایههای زیرین پوست را جذب کرده و به سطح پوست میآورند تا کمبود آب پوست جبران شود. از مواد آبرسان رایج میتوان به گلیسیرین، هیالورونیک اسید، آلوئهورا، عسل و اوره اشاره کرد. به همین دلیل استفاده از محصولات آبرسان میتواند در کاهش موقتی چین و چروکهای ریز و بهبود قوام پوست مؤثر باشد.
نکته مهم این است که آبرسانی با مرطوب کردن تفاوت دارد؛ آبرسانی یعنی رساندن آب به پوست، در حالی که مرطوب کردن یعنی حفظ رطوبت در پوست. ممکن است پوست شما کمآب باشد حتی اگر چرب به نظر برسد. در این حالت بهتر است ابتدا از یک محصول آبرسان و سپس از یک مرطوب کننده مناسب استفاده کنید تا آب در پوست قفل شود. بسیاری از مرطوب کنندههای موجود در بازار همزمان خاصیت آبرسانی دارند، اما اگر کمآبی پوست شدید باشد، استفاده از یک سرم آبرسان پیش از کرم مرطوب کننده مفید است.
اگر نمیدانید چه محصولی مناسب شماست، این مطلب درباره آبرسانهای برتر برای پوست میتواند راهنمای خوبی باشد.
لوسیون چیست؟
لوسیون نوعی محصول مرطوب کننده با بافت سبک و روان است. لوسیونها معمولا درصد آب بیشتری نسبت به کرمهای غلیظ دارند و به صورت مایع یا نیمهمایع عرضه میشوند. به خاطر آب بالاتر، لوسیون سریعتر جذب پوست میشود و حس چربی یا سنگینی روی پوست باقی نمیگذارد. یک لوسیون معمولاً ترکیبی از آب، مقدار کمتری روغن یا چربی، و مواد افزودنی مانند امولسیفایر (برای مخلوط نگه داشتن آب و روغن)، نگهدارنده و مقدار کمی عطر است.
وجود آب زیاد در لوسیون باعث میشود برای جلوگیری از رشد میکروبها از نگهدارندهها (مانند پارابنها یا الکل بنزیلیک) در آن استفاده شود. همچنین برخی تولیدکنندگان رایحهای دلپذیر به لوسیون اضافه میکنند تا بوی مواد شیمیایی آن پوشانده شود. به طور کلی لوسیون نسبت به کرم سنگین، رقیقتر است و بسته به فرمول آن، میتواند گزینه مناسبی برای پوست چرب یا نواحی وسیع بدن باشد که نیاز به مرطوبسازی سریع و کمچرب دارند.
فرق لوسیون با کرم مرطوب کننده سنتی در غلظت و میزان روغن است. کرمها معمولا چربتر و غلیظترند و برای پوست خشک یا قسمتهایی مثل صورت (به خصوص در شب) استفاده میشوند، در حالی که لوسیونها برای استفاده روزانه روی بدن یا پوست معمولی مناسبترند.
اگرچه لوسیون پوست را نرم میکند، اما در هوای سرد یا برای پوستهای خیلی خشک کافی نیست. در چنین شرایطی بهتر است به جای لوسیون از کرمهای سنگینتر یا پمادهای مرطوبکننده استفاده کنید. به بیان دیگر، وقتی لوسیون اثر قبلی را ندارد و خشکی ادامه دارد، زمان انتخاب یک کرم مرطوب کننده غلیظتر است.
کدام برای پوست شما مناسبتر است؟
حال که با تفاوتهای مرطوب کننده، آبرسان و لوسیون آشنا شدیم، باید ببینیم هر کدام برای چه نوع پوستی مناسبتر است. به طور کلی، بیشتر افراد نیاز دارند هم به پوستشان آبرسانی کنند و هم رطوبت را در آن حفظ کنند. اما نسبت استفاده از آبرسان و مرطوب کننده و همینطور انتخاب بین کرم یا لوسیون بستگی به نوع پوست و شرایط شما دارد.
- پوست خشک: اگر پوستتان به طور مزمن خشک است و پوستهپوسته میشود، یعنی روغن طبیعی کافی برای حفظ آب ندارد. بهترین انتخاب یک کرم مرطوب کننده غلیظ و قوی است که حاوی روغنهای قوی (مثل وازلین یا شیباتر) باشد و با ایجاد سد محافظ، جلوی خروج آب را بگیرد و خشکی را برطرف کند.
در هوای سرد و خشک، یک مرطوب کننده غلیظ کمک میکند سد دفاعی پوست تقویت شده و از پوستهپوسته شدن جلوگیری شود.
- پوست کمآب (دهیدراته): اگر پوست شما کمآب ولی نه لزوماً خشک است (مثلا گاهی کدر و کشیده به نظر میرسد اما همچنان چربی هم دارد)، باید روی تأمین آب تمرکز کنید. در این حالت یک محصول آبرسان مانند سرم هیالورونیک اسید بسیار مفید است. پس از سرم آبرسان، حتما از یک کرم مرطوب کننده مناسب (ترجیحا سبک و بر پایه آب) استفاده کنید تا آب را در پوست قفل کند و مانع تبخیر شود. یک لوسیون مرطوبکنندهی سبک میتواند انتخاب خوبی برای این منظور باشد.
بهترین زمان استفاده از مرطوب کنندهها بلافاصله پس از شستوشوی پوست است، زیرا در این حالت پوست هنوز اندکی مرطوب بوده و کرم بهتر جذب میشود.
- پوست چرب: ممکن است تصور کنید پوست چرب به مرطوب کننده نیازی ندارد، اما واقعیت این است که پوست چرب هم گاهی دهیدراته میشود. کمآبی میتواند حتی چربی پوست را بیشتر کند، زیرا پوست برای جبران خشکی، سبوم بیشتری تولید خواهد کرد. بنابراین افرادی که پوست چرب دارند بهتر است از لوسیونها یا ژلهای آبرسان و مرطوبکنندههای بر پایه آب استفاده کنند که بافت سبکی دارند و منافذ پوست را مسدود نمیکنند. به دنبال عبارت «غیر کومدونزا» روی برچسب محصول باشید تا مطمئن شوید منافذ پوستتان بسته نخواهد شد. یک لوسیون یا مرطوبکنندهی سبک برای روز و یک کرم ژلی آبرسان برای شب میتواند تعادل خوبی برای پوست چرب ایجاد کند.
اگر در طول روز چند بار دستهایتان را میشویید، بهتر است بعد از هر بار شستوشو از یک مرطوب کننده دست استفاده کنید تا پوست آسیب نبیند.
- پوست نرمال یا مختلط: اگر پوست شما نه خیلی خشک و نه خیلی چرب است یا ترکیبی از هر دو (مثلا ناحیه پیشانی چرب و گونهها خشک)، میتوانید بسته به فصل و نیاز پوست از هر دو نوع محصول بهره ببرید. در فصول گرم یا مناطق مرطوب، شاید یک لوسیون سبک یا ژل آبرسان کافی باشد. در زمستان یا هوای خشک، افزودن یک کرم مرطوب کننده غنیتر به روتین مراقبت پوست کمک میکند تا قسمتهای خشکتر محافظت شوند. برای پوست مختلط، میتوان نواحی چرب (مانند بینی و پیشانی) را فقط با آبرسانهای سبک مرطوب کرد و روی نواحی خشکتر از کرمهای قویتر استفاده نمود.
حتی اگر پوست شما نرمال یا مختلط است، داشتن یک مرطوب کننده مناسب فصل (سبکتر در تابستان و غلیظتر در زمستان) ضروری است.
نتیجهگیری
در مجموع، مرطوب کننده و آبرسان دو مفهوم مرتبط اما متمایز در سلامت پوست هستند. آبرسانها مستقیماً آب را به پوست میرسانند و مرطوب کنندهها به حفظ آن آب در پوست کمک میکنند. لوسیونها نیز در واقع مرطوبکنندههای سبک و رقیق به شمار میروند که برای استفادهی وسیعتر و روزمره مناسباند.
برای داشتن پوستی سالم و شاداب، باید بر اساس نوع پوست خود از ترکیب مناسبی از این محصولات استفاده کنید. به یاد داشته باشید که حتی بهترین مرطوب کنندهها و لوسیونها نیز زمانی بیشترین اثربخشی را دارند که روی پوستی استفاده شوند که به خوبی پاکسازی شده و در صورت نیاز، قبلا با یک محصول آبرسان غنی از آب تقویت شده است. با انتخاب آگاهانه و مصرف صحیح یک مرطوب کننده مناسب یا آبرسان مورد نیاز پوست، میتوانید رطوبت پوست خود را تأمین کرده و از خشکی، کدری و پیری زودرس پوست جلوگیری کنید.
