روتین مراقبت پوستی با سرم؛ از پاکسازی تا آبرسانی و بازسازی پوست

برای داشتن پوستی سالم و درخشان، پیروی از یک روتین مراقبت پوستی منظم ضروری است. این روتین شامل مراحل مختلفی مانند پاکسازی، استفاده از محصولات درمانی، آبرسانی و محافظت در برابر آفتاب است. سرم صورت در واقع یک محصول مراقبتی سبک با غلظت بالای ترکیبات فعال است که پس از پاکسازی و پیش از مرطوب‌کننده استفاده می‌شود و می‌تواند مشکلات خاص پوست (مانند لک، چین‌وچروک یا آکنه) را هدف قرار دهد.

در این مقاله به این می‌پردازیم که چگونه یک روتین پوستی کامل با حضور سرم‌ها، از مرحله پاکسازی تا آبرسانی و بازسازی پوست، ایجاد کنیم. همچنین انواع سرم صورت پرکاربرد و نحوه‌ی استفاده صحیح از آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

پاکسازی پوست: آماده‌سازی برای سرم

اولین گام در هر روتین مراقبت پوست، پاکسازی است. قبل از زدن هرگونه محصول درمانی، باید آلودگی، چربی اضافه و مواد آرایشی از سطح پوست تمیز شوند. یک شوینده‌ی ملایم و متناسب با نوع پوست خود انتخاب کنید (برای مثال شوینده‌های بدون سولفات برای پوست خشک یا شوینده حاوی اسید سالیسیلیک برای پوست چرب و مستعد آکنه) و صورت را با آب ولرم بشویید. پاکسازی صحیح، منافذ پوست را برای جذب بهتر سرم‌ها آماده می‌کند و از بروز جوش ناشی از تجمع چربی و آلودگی جلوگیری خواهد کرد.

پس از شستشو، پوست را به‌آرامی با حوله‌ی تمیز خشک کنید تا کمی نمدار بماند؛ پوست نمدار سرم را بهتر جذب می‌کند. اگر پوست چربی دارید، همچنین می‌توانید بعد از شستشو از سرم سالیسیلیک اسید استفاده کنید تا منافذ پوست به شکل عمقی‌تری پاک شده و از ایجاد جوش پیشگیری شود.

استفاده از سرم صورت

پس از پاکسازی، نوبت به استفاده از سرم صورت می‌رسد. سرم‌ها به دلیل بافت سبک و ترکیبات قوی خود، به سرعت جذب پوست می‌شوند و قادرند مواد مؤثره را به عمق لایه‌های پوست برسانند. برای استفاده‌ی صحیح، چند قطره از آن را بر روی پوست صورت و گردن خود بچکانید و با حرکت ملایم انگشتان، سرم را پخش کرده و به‌آرامی ماساژ دهید تا کاملاً جذب شود. بهتر است چند دقیقه صبر کنید تا به خوبی در پوست نفوذ کند.

طبق گزارش Harvard Health Publishing، محصولات حاوی ترکیبات فعال مانند ویتامین C، رتینول و سالیسیلیک اسید زمانی که در قالب سرم استفاده می‌شوند، نفوذ بهتری در لایه‌های پوست دارند.

به طور کلی، انتخاب سرم مناسب بستگی به نیاز پوست دارد؛ مثلاً برای شفافیت و محافظت پوست در برابر عوامل آسیب‌رسان محیطی، سرم ویتامین سی گزینه‌ ای ایده‌آل است؛ برای کاهش چین‌وچروک و جوان‌سازی، سرم رتینول توصیه می‌شود؛ و برای پوست‌های چرب و مستعد جوش، سرم سالیسیلیک اسید انتخاب مناسبی خواهد بود. در ادامه به برخی از مهم‌ترین انواع سرم صورت و کاربردهای آن‌ها اشاره می‌کنیم:

سرم ویتامین سی: محافظت و درخشندگی پوست

یکی از بهترین انتخاب‌ها برای روتین صبح، سرم ویتامین سی است. این محصول حاوی آنتی‌اکسیدان قوی ویتامین سی است که به محافظت پوست در برابر رادیکال‌های آزاد ناشی از آلودگی هوا و نور خورشید کمک می‌کند. استفاده منظم از این محصول موجب روشن‌تر شدن پوست و کم‌رنگ شدن لکه‌های تیره می‌شود و تولید کلاژن را در پوست تحریک می‌کند. اگر برای نخستین بار از سرم ویتامین سی استفاده می‌کنید، ممکن است کمی احساس سوزش یا گزگز خفیف در پوست داشته باشید. در این صورت می‌توانید مصرف این محصول را ابتدا یک روز در میان آغاز کرده و در صورت تحمل، به استفاده‌ی روزانه برسانید.

این سرم همچنین خاصیت ضدالتهابی داشته و می‌تواند به کنترل چربی پوست و کاهش قرمزی کمک کند (بر اساس برخی تحقیقات، استفاده‌ی دوبار در روز از ویتامین سی موضعی، تعداد آکنه‌های التهابی را کاهش داده است). سرم ویتامین سی را معمولاً در روتین صبح و بر روی پوست تمیز به کار می‌برند. پس از جذب، حتماً از مرطوب‌کننده و ضدآفتاب استفاده کنید، زیرا ویتامین سی اثر محافظتی خود را در کنار یک ضدآفتاب وسیع‌الطیف بهتر اعمال می‌کند. به یاد داشته باشید که این محصول هرگز جایگزین ضدآفتاب نیست و برای محافظت کامل از پوست باید همراه با یک ضدآفتاب مناسب استفاده شود.

مزایای سرم ویتامین سی عبارت‌اند از:

• محافظت از پوست در برابر آسیب‌های محیطی به واسطه‌ی خاصیت آنتی‌اکسیدانی قوی
  
• تحریک تولید کلاژن و کمک به کاهش چین‌وچروک و خطوط ریز
  
• روشن کردن پوست و کمرنگ کردن لک‌های تیره و جای جوش
  
• کاهش التهاب و قرمزی و کمک به کنترل چربی پوست
  

سرم رتینول: ضد پیری و بازسازی پوست

سرم رتینول یک جزء کلیدی در روتین شب است که به بازسازی و جوان‌سازی پوست کمک می‌کند. رتینول (مشتقی از ویتامین A) سرعت نوسازی سلول‌های پوست را افزایش می‌دهد و با تحریک ساخت کلاژن، به کاهش چین‌وچروک‌ها و خطوط ظریف کمک می‌کند. استفاده‌ی مداوم از این محصول همچنین می‌تواند به مرور لکه‌های تیره‌ی ناشی از افزایش سن یا جای جوش را کمرنگ‌تر کند و به یکنواخت‌تر شدن رنگ پوست نیز کمک کند.

توجه داشته باشید که سرم‌های رتینول در اوایل مصرف ممکن است موجب خشکی، پوسته‌ریزی یا قرمزی خفیف پوست شوند؛ بنابراین بهتر است در آغاز، یک شب در میان از این محصول استفاده کنید و سپس به‌مرور دفعات را افزایش دهید تا پوست فرصت سازگاری پیدا کند. برای کاهش خشکی و تحریک، پس از جذب این سرم از یک مرطوب‌کننده‌ی مناسب استفاده کنید.

مزایای سرم رتینول شامل موارد زیر است:

• تسریع روند بازسازی و نوسازی سلول‌های پوست در لایه‌های سطحی
  
• افزایش تولید کلاژن در پوست و بهبود الاستیسیته (انعطاف‌پذیری) پوست
  
• کاهش چین‌وچروک‌ها و خطوط ریز و پیشگیری از پیری زودرس پوست
  
• کم‌رنگ‌تر کردن لک‌های تیره، جای جوش و بهبود بافت و تُناژ پوست
  
• کمک به باز نگه داشتن منافذ پوست و کاهش بروز جوش‌های جدید با جلوگیری از تجمع سلول‌های مرده
  

سرم سالیسیلیک اسید: کنترل چربی و ضد‌آکنه

برای پوست‌های چرب و مستعد آکنه، سالیسیلیک اسید یکی از موثرترین گزینه‌هاست. این ترکیب از خانواده‌ی بتا هیدروکسی اسیدها (BHA) است و توانایی نفوذ به عمق منافذ پوست را دارد. سالیسیلیک اسید با حل کردن سلول‌های مرده و چربی اضافه (سبوم)، به پاکسازی عمقی پوست کمک کرده و مانع از انسداد منافذ می‌شود. نتیجه‌ی استفاده‌ی منظم از آن، کاهش جوش‌های سرسیاه و سرسفید و پیشگیری از بروز آکنه‌های جدید است. علاوه بر این، خاصیت ضدالتهابی ملایم آن باعث می‌شود قرمزی و التهاب ناشی از جوش کمتر شود. معمولاً این ترکیب را در روتین شب، پس از مرحله‌ی پاکسازی به کار می‌برند، به‌ویژه در شب‌هایی که از رتینول استفاده نمی‌شود.

اگر از رتینول نیز استفاده می‌کنید، توصیه می‌شود این دو محصول قوی را به طور همزمان در یک شب به کار نبرید، بلکه در شب‌های متناوب از آن‌ها استفاده کنید تا احتمال تحریک و خشکی شدید پوست کاهش یابد. پس از استفاده، اجازه دهید کاملاً جذب شود و سپس طبق معمول مرطوب‌کننده‌ی خود را بزنید.

مزایای سرم سالیسیلیک اسید عبارت‌اند از:

• لایه‌برداری ملایم سلول‌های مرده‌ی سطح پوست بدون نیاز به اسکراب فیزیکی
  
• باز کردن و پاک نگه داشتن منافذ پوست و در نتیجه کاهش کومدون‌ها (جوش‌های سرسیاه و سرسفید)
  
• کاهش چربی اضافی و براقیت ناخواسته‌ی پوست با تنظیم ترشح سبوم
  
• کمک به کاهش التهاب و قرمزی جوش‌ها و بهبود سریع‌تر ضایعات آکنه
  

آبرسانی و مرطوب‌سازی: تکمیل روتین

پس از استفاده از سرم صورت و جذب کامل آن، نوبت به مرحله‌ی آبرسانی می‌رسد. یک مرطوب‌کننده‌ی مناسب با نوع پوست خود انتخاب کنید و آن را روی پوست صورت (و گردن) بمالید تا رطوبت پوست حفظ شود و مواد فعال سرم‌ها بهتر اثر کنند. اگرچه سرم‌ها حاوی ترکیبات مفیدی هستند، اما ممکن است به‌تنهایی رطوبت کافی را به پوست نرسانند.

استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده یا آبرسان حاوی هیالورونیک اسید، گلیسیرین، پانتنول یا سرامیدها به قفل شدن آب در لایه‌های پوستی و تقویت سد دفاعی پوست کمک می‌کند. در روتین صبح، پس از سرم و مرطوب‌کننده حتماً از یک ضدآفتاب با SPF مناسب استفاده کنید. در روتین شب نیز کرم‌های مغذی‌تر یا روغن‌های مخصوص صورت را می‌توان پس از مرطوب‌کننده به کار برد تا رطوبت در پوست حبس شده و فرآیند ترمیم طی خواب بهتر انجام شود.

بازسازی پوست در شب

شب هنگام، پوست فرصت بیشتری برای ترمیم و بازسازی خود دارد؛ به همین دلیل روتین شب اهمیت ویژه‌ای در حفظ جوانی و سلامت پوست دارد. استفاده از محصولات بازسازی‌کننده در شب مانند سرم رتینول نقش بسزایی در تحریک فرآیند نوسازی سلول‌ها ایفا می‌کند، چرا که رتینول با افزایش سرعت تکثیر سلولی، به تجدید لایه‌های پوست در شب کمک کرده و تولید کلاژن را تقویت می‌کند.

یک برنامه‌ی منظم شبانه که شامل پاکسازی، کاربرد سرم‌های ترمیمی (مثل رتینول) و سپس مرطوب‌سازی باشد، به پوست امکان می‌دهد در طول خواب به بهترین نحو خود را بازسازی کند. همچنین برخی سرم‌های حاوی پپتید یا آنتی‌اکسیدان (مانند نیاسینامید) نیز می‌توانند در فرآیند ترمیم شبانه مؤثر باشند. در پایان، فراموش نکنید که خواب کافی و نوشیدن آب به میزان مناسب نیز به روند بازسازی طبیعی پوست کمک می‌کنند.

نتیجه‌گیری

در یک روتین پوستی کامل، رعایت ترتیب مراحل بسیار مهم است. ابتدا پوست را پاکسازی کنید، سپس محصول درمانی مناسب با نیاز پوست خود را استفاده کنید؛ برای مثال، صبح‌ها سرم ویتامین سی برای درخشندگی و محافظت، شب‌ها رتینول برای بازسازی و کاهش چین‌وچروک، و در صورت داشتن پوست مستعد آکنه، چند شب در هفته سالیسیلیک اسید برای کنترل چربی و جوش مفید است.

پس از محصولات درمانی، حتماً از مرطوب‌کننده و در طول روز از ضدآفتاب استفاده کنید. نتایج معمولاً پس از چند هفته با تداوم در روتین ظاهر می‌شوند، بنابراین صبور باشید و در صورت بروز تحریک یا حساسیت، با متخصص پوست مشورت نمایید.